Medische en paramedische hulp

Kosten voor medische hulpverleners (zoals de huisarts of medisch specialisten) en paramedische hulpverleners (zoals ergotherapeuten, logopedisten en fysiotherapeuten) kunt u aftrekken als specifieke zorgkosten. Dat wil zeggen: voor zover ze niet onder de dekking van de basisverzekering vallen.

Algemeen
Eerstelijns paramedici
Beperkte dekking
Tandarts
Alternatieve geneeswijzen
Kuren
Niet aftrekbaar

Algemeen
De kosten voor zorg door huisartsen, specialisten en ziekenhuizen vallen in principe onder de basisverzekering. Alleen als dit aantoonbaar niet zo is, kunt u deze kosten aftrekken. Denk bijvoorbeeld aan specialistische of experimentele behandelingen die uw zorgverzekeraar niet wil vergoeden.

De kosten voor medische en paramedische hulp zijn alleen aftrekbaar als het gaat om hulp door een ‘naar Nederlandse begrippen’ erkende arts of om hulp door een paramedicus, op voorschrift en onder begeleiding van een erkende arts.

Eerstelijns paramedici
Op deze regel bestaat een uitzondering als het gaat om medische behandelingen door één van de volgende erkende paramedici: fysiotherapeut, diëtist, ergotherapeut, logopedist, oefentherapeut, orthoptist, podotherapeut, mondhygiënist of huidtherapeut. De kosten hiervoor kunt u dus aftrekken zonder doorverwijzing van een arts. De paramedicus moet wel een verklaring opstellen, waaruit het medische karakter van de behandeling blijkt. Deze verklaring moet u goed bewaren – de Belastingdienst kan erom vragen.

Beperkte dekking
Voor veel behandelingen is de dekking van de basisverzekering beperkt. U krijgt dan bijvoorbeeld maar vijf of negen behandelingen per jaar vergoed. Dat geldt bijvoorbeeld voor behandelingen door een psycholoog of door een fysiotherapeut. Hebt u meer behandelingen nodig, dan moet u die zelf betalen. Deze betalingen zijn wel aftrekbaar als zorgkosten. Immers, deze extra behandelingen vallen niet onder de dekking van de basisverzekering.

Tandarts
De kosten voor behandelingen door een tandarts, mondhygiënist of orthodontist zijn ook aftrekbaar. Hierbij geldt op basis van jurisprudentie (uitspraken van de belastingrechter) de regel dat een kroon of los implantaat geldt als ‘Geneeskundige hulp’ en een vaste brug, inclusief de eventuele kronen of implantaten die daarbij horen als ‘Hulpmiddel’.

Alternatieve geneeswijzen
Kosten voor alternatieve geneeswijzen en therapieën zijn beperkt aftrekbaar. Er zijn twee mogelijkheden om deze uitgaven toch af te trekken als zorgkosten:

• De alternatieve behandeling of therapie wordt verzorgd door een ‘naar Nederlandse begrippen’ erkende arts of paramedicus (uit het rijtje hierboven). In dat geval zijn de kosten volledig aftrekbaar.
• De alternatieve behandeling of therapie vindt plaats op voorschrift en onder begeleiding van een ‘naar Nederlandse begrippen’ erkende arts of paramedicus (uit het rijtje hierboven). Ook in dat geval zijn de kosten volledig aftrekbaar.

In alle andere gevallen zijn de kosten voor alternatieve geneeswijzen of therapieën niet aftrekbaar.

Geldt de aftrek voor geneeskundige hulp ook voor dure experimentele behandelingen of voor behandelingen in het buitenland, waar de zorgverzekeraar geen vergoeding voor wil geven?

Ja, mits het gaat om een behandeling door een ‘naar Nederlandse begrippen’ erkende arts of paramedicus. Het is natuurlijk voordeliger voor u als uw zorgverzekeraar de behandeling wel wil vergoeden. U kunt daarom het beste eerst een beroep doen op de zogenoemde ‘coulanceregeling’. Maar als de zorgverzekeraar daar niet op ingaat, komen de kosten voor uw eigen rekening. U kunt ze dan aftrekken als geneeskundige hulp, als deze medische hulp voldoet aan de eisen voor de aftrek. Het moet bijvoorbeeld gaan om hulp van een ‘naar Nederlandse begrippen’ erkende arts of om hulp op voorschrift en onder begeleiding van een erkende arts.
Recente voorbeelden in de rechtspraak over de aftrek van de kosten voor zulke behandelingen zijn een MRI-scan in Duitsland (op verwijzing van een Nederlandse arts) en een intensieve klinische behandeling van zeer ernstige eetstoornis in de Verenigde Staten (op verwijzing van een Nederlandse psychiater).

Het gaat bij de aftrek voor geneeskundige hulp uitsluitend om de kosten voor de behandeling zelf. Reis- en verblijfskosten zijn onder dit onderdeel niet aftrekbaar. Soms is het wel mogelijk om de reiskosten af te trekken onder het onderdeel ‘Vervoer’.

Hebt u geld gekregen van vrienden, bekenden of fondsen om de behandeling te kunnen ondergaan, dan moet u deze giften in principe weer in mindering brengen op de aftrek. U hebt de kosten voor de behandeling dan immers niet volledig zelf gedragen. Het kan in dat geval dus voordelig zijn om deze giften vooral te gebruiken voor kosten die niet onder de aftrek van zorgkosten vallen, zoals reis- en verblijfskosten. U moet dit wel kunnen aantonen met een deugdelijke administratie.

Kuren
Kosten voor kuren zijn uitsluitend aftrekbaar als het gaat om een medische behandeling of om een behandeling onder medisch toezicht. In de praktijk gaat het dan om een behandeling in een ziekenhuis of een medische kliniek. Verblijft u tijdens de kuur in een hotel of pension, dan zijn de kosten voor het verblijf niet aftrekbaar.

Ik heb een kuur gevolgd waarbij ik behandeld werd met magnetische velden, bij een alternatief genezer. De machine daarvoor moest ik leasen. Een dure grap. Gelukkig heb ik er veel baat bij gehad. Kan ik de kosten daarvoor aftrekken.

Nee, dat kan niet. De behandeling is niet uitgevoerd door een ‘naar Nederlandse begrippen’ erkende arts en ook niet op verwijzing van zo’n arts.

Niet aftrekbaar
Van een aantal medische behandelingen is in de regelgeving nadrukkelijk aangegeven dat de kosten daarvoor niet aftrekbaar zijn als zorgkosten. Dat geldt voor de volgende uitgaven.

• Paramedische behandelingen met een niet-medisch karakter (bijvoorbeeld sportmassage door een fysiotherapeut) zijn niet aftrekbaar.
• Heeft uw medische behandelaar geen contract met uw zorgverzekeraar en moet u om die reden een deel van de kosten zelf betalen? Dan zijn die bijbetalingen niet aftrekbaar als zorgkosten. De geleverde medische hulp valt immers wel onder de dekking van de basisverzekering.De kosten voor een ooglaserbehandeling ter vervanging van een bril of contactlenzen.
• De kosten van een ooglidcorrectie, tenzij hier een dwingende medische reden voor is (recente jurisprudentie van het Hof Arnhem Leeuwarden).
• Uitgaven voor de eerste twee IVF-behandelingen, als daarbij meer dan één embryo wordt teruggeplaatst en u op het moment van de behandeling jonger bent dan 38 jaar.
• Uitgaven voor een IVF behandeling voor vrouwen van 43 jaar of ouder.
• Uitgaven voor een combinatietest in het kader van prenatale screening, als er geen sprake is van een medische indicatie voor die test.
• Uitgaven voor geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren (jonger dan 18 jaar).
• Uitgaven voor dyslexiezorg voor kinderen en jongeren (jonger dan 18 jaar).

Contributies van patiëntenverenigingen zijn niet aftrekbaar, tenzij vaststaat dat de activiteiten van de vereniging voornamelijk zijn aan te merken als medische hulp aan de leden, onder de verantwoordelijkheid van gespecialiseerde artsen. Uit jurisprudentie (Hof Den Haag, 27 september 1984) blijkt dat dit alleen vaststaat voor de Diabetes Vereniging Nederland (DVN). Contributies voor andere patiëntenverenigingen en gehandicaptenorganisaties zijn daardoor in de praktijk niet aftrekbaar.

De informatie op deze pagina gaat over het belastingjaar 2017 waar u aangifte over doet in het voorjaar van 2018.