Voorwaarden aftrek zorgkosten

Voor de aftrek van zorgkosten geldt om te beginnen een aantal algemene voorwaarden.

Personen
Beperkingen
Fiscaal partnerschap
Verantwoording
In 2021 betaald
Geen rente
Geld terug van vorig jaar

Het gaat om uitgaven voor de volgende personen.

• Uzelf.
• Uw fiscale partner.
• Uw kinderen jonger dan 27 jaar. Het maakt niet uit of ze bij u thuis wonen of ergens anders. De enige uitzondering is de aftrek van extra uitgaven voor kleding en beddengoed. Die mag u alleen aftrekken voor uw kinderen als zij thuis wonen.
• Ernstig gehandicapte personen van 27 jaar en ouder (zoals kinderen, verwanten of vrienden) met wie u een gemeenschappelijke huishouding voert en die ook op uw adres zijn ingeschreven in de gemeentelijke Basisregistratie personen (BRP). ‘Ernstig gehandicapt’ betekent dat zij een indicatie hebben van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) voor langdurige, intensieve zorg op basis van de Wet langdurige zorg (Wlz).
• Uw ouders, broers of zussen die bij u in huis wonen en die van uw zorg afhankelijk zijn. Dat betekent dat ze zonder de mantelzorg die u geeft, afhankelijk zouden zijn van professionele zorg (thuis of in een instelling).

Gaat het om uitgaven voor uw kinderen, voor inwonende ernstig gehandicapten of voor ouders, broers of zussen die bij u in huis wonen en van uw zorg afhankelijk zijn, dan geldt als voorwaarde dat zij die uitgaven niet zelf kunnen dragen. Kunnen zij dat wel, dan kunt u die uitgaven niet aftrekken bij uw aangifte. Ook niet als u ze in de praktijk wel degelijk voor hen betaald hebt. U bent dan namelijk (in de termen van de belastingwetgeving) niet ‘redelijkerwijs gedrongen’ om deze kosten voor uw rekening te nemen.

Mijn ernstig zieke moeder woonde de afgelopen jaren bij ons in. In 2022 is zij overleden. Daarna kwamen er nog rekeningen binnen voor de intensieve zorg in de laatste periode. Die hebben wij betaald uit de erfenis. Kunnen we deze kosten aftrekken als zorgkosten? En zo ja, bij welke aangifte?

U kunt deze kosten niet meer opvoeren bij de laatste aangifte voor uw overleden moeder. Het gaat immers om kosten die zij zelf niet meer betaald heeft. U kunt ze wel bij uw eigen aangifte als zorgkosten aanmerken. U was immers ‘gedrongen’ om deze kosten te betalen, voor een verwant die bij u in huis woonde. Dat heeft de Hoge Raad bepaald.

Wanneer kunnen mijn meerderjarige kinderen de zorgkosten zelf betalen en dus bij hun eigen aangifte aftrekken?

Daar zijn helaas geen harde regels voor. In de regeling staat dat degene die de kosten aftrekt, ‘redelijkerwijs gedrongen’ moet zijn om die kosten op zich te nemen.

• Dat is bijvoorbeeld het geval als uw kind met een Wlz indicatie in een zorginstelling woont en van zijn Wajong uitkering alleen zak- en kleedgeld overhoudt.
• Bij vermogen geldt in ieder geval een ondergrens van € 6.505 (het vrijgestelde vermogen in de Participatiewet voor het jaar 2022). Is het vermogen lager, dan hoeft uw kind het niet aan te spreken. Maar u kunt ook aanvoeren dat een groter vermogen geen overbodige luxe is voor iemand die vanwege handicap of ziekte voor hoge kosten kan komen te staan. Ook in de toekomst, als u er niet meer bent om zo nodig bij te springen. Bij vragen van de belastinginspecteur moet u dan wel duidelijk kunnen maken waarom dat zo is.

Beperkingen

Er geldt bij de aftrek van zorgkosten een aantal beperkingen.

• Als u een vergoeding hebt gekregen, dan kunt u het deel van de uitgaven dat u vergoed kreeg niet ook nog eens aftrekken. Ook als u een vergoeding had kunnen krijgen, maar u hebt die niet aangevraagd, kunt u de kosten niet aftrekken (met uitzondering van bijzondere bijstand).
• Uitgaven vanwege het (verplicht of vrijwillig) eigen risico in de basisverzekering voor zorgkosten kunt u niet aftrekken.
• Premies voor zorgverzekeringen zijn niet aftrekbaar. Ook niet voor aanvullende zorgverzekeringen.
• Wettelijke eigen bijdragen voor de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) zijn niet aftrekbaar.
• Wettelijke eigen bijdragen en eigen betalingen in het kader van de Zorgverzekeringswet (basisverzekering) zijn niet aftrekbaar.

Bij sommige van deze beperkingen gelden uitzonderingen. De kosten zijn dan toch aftrekbaar. Meer hierover leest u op de speciale pagina over de beperkingen van de aftrek van zorgkosten.

Fiscale partners

Doet u aangifte als fiscale partners, dan telt u eerst alle zorgkosten van u beiden bij elkaar op. Neem ook de kosten mee voor eventuele kinderen jonger dan 27 jaar of ernstig gehandicapte huisgenoten. Na vermindering met de gezamenlijke drempel kunt u de gezamenlijke aftrekbare zorgkosten naar eigen inzicht verdelen over de aangiften van beide partners.

Meer informatie over het fiscaal partnerschap en het verdelen van aftrekposten.

Verantwoording

Voor de verschillende onderdelen van de zorgkosten gelden telkens andere regels voor de manier waarop u deze uitgaven kunt verantwoorden. In sommige gevallen kunt u aftrekposten opvoeren zonder verder bewijs, in andere gevallen moet u juist heel precies, met schriftelijke bewijsstukken, uw kosten kunnen aantonen. Als de Belastingdienst hierom vraagt, moet u die bewijsstukken kunnen overleggen.

In 2022 betaald

De kosten moeten betaald zijn in 2022. Gaat het om betalingen op factuur (bijvoorbeeld een hoge tandartsrekening), dan kan het voordelig zijn om de rekening nog vóór 1 januari te betalen of juist daarna.

Geen rente

Hebt u geld geleend om zorgkosten te betalen, dan is de rente op die lening niet aftrekbaar als zorgkosten.

Geld terug van vorig jaar

Kreeg u in 2022 geld terug van de Belastingdienst, vanwege uw aangifte inkomstenbelasting over het jaar 2021, dan kunt u deze terugbetaling volledig buiten beschouwing laten bij uw aangifte inkomstenbelasting over het jaar 2022.

Alle informatie in deze rubriek gaat over het belastingjaar 2022. U kunt aangifte inkomstenbelasting over dat jaar doen vanaf 1 maart 2023.